Tết Nguyên Đán là khoảng thời gian mà mọi thành viên trong gia đình có cơ hội sum họp sau một năm lao động vất vả. Do đó, bàn ăn trong những ngày Tết Nguyên Đán cần được chuẩn bị kỹ lưỡng và đầy đủ. Điều này không chỉ thể hiện sự ấm cúng và hạnh phúc mà còn mang ý nghĩa mong muốn cho một năm mới tràn đầy đủ và thịnh vượng.
Ở Việt Nam, mỗi khu vực lại có một bàn ăn Tết mang đặc trưng riêng. Điều này tạo nên sự đa dạng và phong phú trong văn hóa ẩm thực ngày Tết Nguyên Đán. Dưới đây, Hôm nay đi đâu sẽ giới thiệu những món ăn đặc trưng của miền Bắc vào dịp Tết.
Bánh chưng – món ăn đặc trưng Tết Nguyên Đán
Bánh chưng, một biểu tượng ẩm thực có lịch sử lâu dài trong văn hóa Việt Nam, trở thành không thể thiếu trong mỗi bữa tiệc Tết Nguyên Đán ở miền Bắc. Nó mang đặc điểm của sự tôn vinh đất trời, kể câu chuyện về lòng biết ơn của hoàng tử Lang Liêu đối với Vua Hùng thế kỷ thứ 16.
Sự pha trộn hoàn hảo giữa gạo nếp dẻo, đậu ngọt bùi, tiêu cay nhẹ và thịt mỡ béo ngậy tạo nên một hương vị Tết đặc sắc, không thể nhầm lẫn. Việc ngồi chờ đợi nồi bánh chưng chín là hình ảnh quen thuộc và gắn bó với tâm hồn người dân miền Bắc mỗi khi năm mới đến.
Bánh chưng không chỉ xuất hiện trong các bữa tiệc truyền thống mà còn là món quà ý nghĩa dành cho người thân hoặc bạn bè mới.
Xôi gấc trong Tết Nguyên Đán
Theo quan điểm của người xưa, màu đỏ được coi là biểu tượng của may mắn và hạnh phúc đối với đôi lứa. Do đó, trong các dịp rằm, lễ và đặc biệt là ngày Tết Nguyên Đán, việc có một đĩa xôi gấc trở thành truyền thống không thể thiếu.
Để chế biến xôi gấc, người ta sử dụng gạo nếp ngon, kết hợp với gấc tươi, sau đó đặt vào nồi hấp. Khi xôi chín, nó sẽ có màu đỏ tươi sáng, tạo nên một vẻ đẹp quyến rũ và hấp dẫn. Trong từng cốc xôi, bạn sẽ trải nghiệm được sự dẻo của gạo nếp, hương vị béo ngậy của nước cốt dừa, cùng với vị ngọt ngào của đường.
Dưa hành
Trong bữa ăn đặc biệt của người Việt trong ngày Tết Nguyên Đán, có đủ mọi loại món từ những món cao cấp đến những món giản dị và truyền thống. Trong số đó, một món ẩm thực đơn giản nhưng lại đặc trưng trong bữa tiệc truyền thống của người dân miền Bắc là hành muối chua, hay còn được gọi là dưa hành.
Món ăn này có hương vị chua cay nhẹ, thường được ăn kèm với bánh chưng hoặc thịt đông, tạo nên sự hài hòa ngon miệng. Hành muối chua không chỉ là một phần quan trọng của bữa ăn tết mà còn được coi là một biện pháp chống ngán hiệu quả nhất trong những ngày lễ lớn. Bất kể những thay đổi trong cuộc sống, có một điều rõ ràng rằng, tết ở Việt Nam sẽ vẫn luôn gắn liền với bánh chưng và hành muối chua sẽ tiếp tục là một món ăn truyền thống không thể thiếu trong những ngày lễ quan trọng của dân tộc.
Giò
Với vị trí trung tâm trên bàn ăn ngày Tết Nguyên Đán, giò heo trở thành một trong những món không thể thiếu. Ý nghĩa của nó được diễn đạt qua cụm từ “trong ấm ngoài êm, phúc lộc đầy nhà,” là một phần không thể thiếu của ẩm thực Việt.
Món ngon này được chế biến từ thịt heo, được giã nhuyễn trong cối đá và sau đó gói bằng lá chuối trước khi được luộc chín. Những lớp giò trắng mịn màng, giòn dai, và thơm ngon không chỉ là một món ăn ngon mà còn là lựa chọn tuyệt vời để tặng cho các thành viên trong gia đình.
Thịt gà luộc
Trong bất kỳ bữa tiệc nào, từ đám cưới, đám hỏi, mừng thọ đến tân gia, món thịt gà luộc luôn xuất hiện như một phần không thể thiếu. Không chỉ giới hạn trong những dịp trọng đại như vậy, mà trong những ngày Tết Nguyên Đán cũng không phải là ngoại lệ. Món ăn đơn giản này trở thành không thể thiếu trong bữa cỗ ngày Tết của người miền Bắc, với hương vị đặc trưng của miếng thịt gà thơm ngon, được kết hợp tinh tế với lá chanh và chấm muối chanh ớt, tạo nên một hương vị độc đáo mà khó có thể quên.
Nem rán
Bề ngoài lấp lánh với màu vàng óng ánh, bên trong ẩn chứa những lớp thịt, mộc nhĩ, và giá, nem rán trở thành một món ăn độc đáo và quyến rũ không thể thiếu trong những ngày Tết Nguyên Đán tại miền Bắc. Món ăn này không chỉ được đông đảo người ưa chuộng mà còn được xem là biểu tượng tinh thần của người Việt, góp phần làm nên bản sắc văn hóa ẩm thực “quốc hồn quốc túy” của đất nước.
Trong truyền thống ẩm thực của người dân Hà Nội xưa, sự ưu chuộng về mặt thẩm mỹ luôn được đặt lên hàng đầu. Do đó, việc chuẩn bị mâm cơm ngày Tết đòi hỏi sự công phu và sự tinh tế trong việc bày biện. Mâm cỗ lớn trong dịp này thường bao gồm 6 hoặc 8 bát, 6 hoặc 8 đĩa, thể hiện sự phong phú và mang ý nghĩa tượng trưng cho phát lộc, phát tài. Qua những thời kỳ khác nhau, mặc dù có sự biến đổi nhưng mâm cỗ Tết ở miền Bắc vẫn giữ nguyên bản chất và đẹp đẽ của nền văn hóa ẩm thực truyền thống của dân tộc Việt Nam.